The Russian Connection is een programma met Russisch repertoire voor blazers en piano. De ‘connection’ wordt gevormd door het Divertimento van de in Rusland geboren en opgeleide Zwitser Paul Juon.

Mikhail Glinka stond aan de wieg van het typisch Russische repertoire en werd om die reden ook wel de vader van het Russische repertoire genoemd. Om deze reden vormde hij een inspiratiebron voor componisten als Rimski-Korsakov en Tsjaikovski. Met zijn briljante en uiterst virtuoze ouverture uit Ruslan en Ludmila valt dit programma meteen met de deur in huis.

Het kwintet van Nikolaj Rimski-Korsakov dankt zijn ontstaan aan een compositiewedstrijd, waar de componist in 1876 aan deelnam. Het openingsdeel valt met de deur in huis door de krachtig ritmische beweging die je gelijk pakt, gevolgd door een tweede vloeiender thema. Het middendeel wordt door de hoorn ingezet met een solo, die door de andere blazers wordt overgenomen. Halverwege het langzame deel is een fugato voor de blazers. Net als met de fuga’s voor piano uit dezelfde tijd wilde Rimski hiermee wellicht zijn vakmanschap tonen. Hij was er in elk geval zo tevreden over dat hij deze passages met nadruk in zijn memoires noemt. Met een vrolijkheid die herinnert aan het openingsdeel gaat de dartele beweging van het Rondo van start. Elk van de musici, behalve de fagottist, krijgt in dit deel de kans te schitteren in vier korte soli, die van elkaar gescheiden zijn door arpeggio’s in de piano.

Doornroosje behoort waarschijnlijk, samen met het Zwanenmeer tot de beroemdste balletten die ooit werden gemaakt. En de Wals uit Doornroosje is zeker het bekendste onderdeel van dit meesterwerk van Tsjaikovski.

Mikhail Ippolitov-Ivanov was een leerling van Rimski-Korsakov. Na zijn studietijd bij hem werkte hij enige tijd in Georgië. Een avond in Georgië begint met een onbestemde typisch Russische weemoed, opgeroepen door de herinnering aan een mooie zomeravond. Halverwege het werk wordt de stemming verlevendigd door een dansant element dat herinnert aan Borodin en Rimski-Korsakov. Hierna keert de rust terug en wordt de hobo-solo hervat.

De 38 Skazki zijn de belangrijkste pianominiaturen die Nikolaj Medtner componeerde. Medtner’s muzikale taal was altijd geworteld in de laat 19e-eeuwse romantiek, de wereld die zijn tijdgenoot en vriend Rachmaninov vorm gaf in een onderscheidende persoonlijke stijl, maar die Medtner vrijwel intact behield.

De Preludes opus 32 van Sergei Rachmaninov vormen een aanvulling op zijn opus 23 en completeren daarmee de cyclus. De preludes kenmerken zich, zoals veel van Rachmaninovs pianowerken, door hun virtuoze karakter en de lyrische thema’s, en passen zeer goed bij de stijl van de late Romantiek in Rusland.

Paul Juon werd in Rusland geboren als zoon van een Zwitserse verzekeringsman en studeerde compositie aan het Moskouse conservatorium bij Arenski en Tanejev. Het Divertimento in F opus 51 uit 1913 lijkt op sommige plaatsen zelfs vooruit te lopen op het werk van leden van Les Six. Het divertimento-karakter openbaart zich in de openingsmaten in het vrolijk hamerend en puntige motief. Een meer Russisch karakter krijgt de muziek in de vloeiende soli. De Fantasia wordt gekenmerkt door de mooie lange lijnen waarin vooral de piano een ondertoon van hartstocht aan dit deel geeft. Een opgewekt Rondino sluit het werk even luchtig af als het begon. Kortom, een divertimento in optima forma!